Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zębai jak sobie z nimi radzić?
Usunięcie zęba (ekstrakcja) to jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów stomatologicznych. Choć współczesna stomatologia pozwala przeprowadzić go w sposób bezpieczny i możliwie komfortowy dla pacjenta, jak każda interwencja chirurgiczna wiąże się on z pewnym ryzykiem. W większości przypadków gojenie przebiega bez problemów, jednak czasem mogą wystąpić powikłania. Warto wiedzieć, jakie są ich objawy, dlaczego się pojawiają i co zrobić, gdy się z nimi spotkamy.
Naturalny przebieg gojenia
Po usunięciu zęba w zębodole tworzy się skrzep krwi – naturalny „opatrunek” chroniący ranę przed bakteriami i wspomagający proces regeneracji tkanek. To właśnie on stanowi podstawę prawidłowego gojenia. Z czasem w jego miejscu pojawia się ziarnina, a następnie tkanka kostna i dziąsło. Proces gojenia trwa od kilku dni do kilku tygodni w zależności od stopnia skomplikowania ekstrakcji i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
W tym okresie mogą występować objawy, które są całkowicie normalne: niewielki ból, tkliwość, delikatny obrzęk czy krwawienie w pierwszych godzinach. Jednak jeśli dolegliwości utrzymują się długo, nasilają lub pojawiają się nietypowe symptomy, może to oznaczać powikłanie.
Najczęstsze powikłania po usunięciu zęba
1. Krwawienie
Krwawienie bezpośrednio po zabiegu jest naturalne, jednak jeśli utrzymuje się przez wiele godzin, może być powodem do niepokoju. Przyczyną może być nadciśnienie, zaburzenia krzepnięcia krwi, przyjmowanie leków przeciwkrzepliwych lub zbyt intensywne płukanie jamy ustnej zaraz po zabiegu, co powoduje wypłukanie skrzepu.
Co robić? Należy przygryźć jałowy gazik przez 20–30 minut. Jeśli krwawienie nie ustępuje, konieczny jest kontakt ze stomatologiem.
2. Suchy zębodół (alveolitis)
To jedno z najczęstszych powikłań. Pojawia się, gdy w miejscu po usunięciu zęba nie utrzyma się skrzep krwi lub zostanie on zbyt wcześnie wypłukany. Rana jest wtedy „odsłonięta”, a proces gojenia zostaje zaburzony. Objawy suchego zębodołu to: silny ból (często promieniujący do ucha lub skroni), nieprzyjemny zapach z ust i brak skrzepu w miejscu usuniętego zęba.
Co robić? Nie poradzimy sobie z tym samodzielnie – konieczna jest wizyta u stomatologa. Lekarz oczyści zębodół, założy opatrunek leczniczy i zaleci odpowiednie leki przeciwbólowe.
3. Obrzęk i stan zapalny
Obrzęk tkanek po zabiegu jest zjawiskiem naturalnym, szczególnie po trudniejszych ekstrakcjach (np. zębów mądrości). Jeśli jednak obrzęk utrzymuje się długo, narasta lub towarzyszy mu gorączka i nasilony ból, może to oznaczać stan zapalny.
Co robić? Pomocne są zimne okłady w pierwszej dobie po zabiegu. Jeśli objawy nie ustępują, lekarz może przepisać antybiotyk i środki przeciwzapalne.
4. Infekcja
Do rany poekstrakcyjnej mogą dostać się bakterie, zwłaszcza jeśli pacjent nie stosuje się do zaleceń higienicznych. Infekcja objawia się silnym bólem, ropną wydzieliną, nieprzyjemnym zapachem z ust, a niekiedy gorączką.
Co robić? Wizyta u dentysty jest konieczna. Infekcję leczy się oczyszczeniem rany i antybiotykoterapią.
5. Uszkodzenie sąsiednich struktur
Podczas usuwania zębów – zwłaszcza ósemek – może dojść do podrażnienia nerwów, uszkodzenia kości lub zatoki szczękowej. Objawami mogą być mrowienie warg, dziąseł czy języka albo przetoka ustno-zatokowa (połączenie między jamą ustną a zatoką).
Co robić? Każdy taki objaw wymaga oceny lekarza. Część dolegliwości ustępuje samoistnie, ale czasem konieczne są dodatkowe zabiegi chirurgiczne.
6. Złamanie korzenia lub fragment kości w ranie
Czasem podczas ekstrakcji dochodzi do złamania korzenia lub pozostawienia w zębodole fragmentu zęba lub kości. Objawia się to przedłużającym się bólem, stanem zapalnym i trudnościami w gojeniu.
Co robić? W takiej sytuacji konieczna jest ponowna interwencja chirurgiczna, aby usunąć fragment i umożliwić prawidłowe gojenie.
7. Trudności w otwieraniu ust (trismus)
Po trudniejszych zabiegach, zwłaszcza w okolicy żuchwy, może pojawić się ograniczenie w otwieraniu ust spowodowane podrażnieniem mięśni żwaczy.
Co robić? Pomaga odpoczynek, delikatne ćwiczenia i leki przeciwzapalne. Objaw zwykle ustępuje w ciągu kilku dni.
Jak zmniejszyć ryzyko powikłań?
- Stosuj się do zaleceń lekarza – unikaj płukania jamy ustnej w pierwszej dobie, nie jedz gorących i twardych potraw, nie pal papierosów ani nie pij alkoholu.
- Dbaj o higienę – szczotkuj zęby delikatnie, omijając miejsce zabiegu, a po 24 godzinach możesz zacząć stosować płukanki zalecone przez dentystę.
- Chroń ranę – nie dotykaj miejsca po usuniętym zębie językiem czy palcami.
- Zgłaszaj niepokojące objawy – długotrwały ból, nasilony obrzęk, gorączka czy ropna wydzielina to sygnały, że trzeba wrócić do stomatologa.
Podsumowanie
Usunięcie zęba to zabieg rutynowy, ale jak każda procedura chirurgiczna niesie ze sobą ryzyko powikłań. Najczęstsze to krwawienie, suchy zębodół, obrzęk czy infekcja. Choć brzmią groźnie, przy odpowiednim leczeniu i opiece stomatologa zwykle nie prowadzą do poważnych konsekwencji.
Kluczem do bezpiecznego gojenia jest przestrzeganie zaleceń po zabiegu, dbałość o higienę i szybka reakcja na niepokojące objawy. Dzięki temu powrót do pełni zdrowia przebiega sprawnie, a miejsce po usuniętym zębie staje się gotowe do dalszego leczenia – np. wstawienia implantu.
Jestem doświadczonym specjalistą ds. produktów w branży stomatologicznej, z wieloletnią praktyką w internetowej sprzedaży sprzętu oraz akcesoriów dentystycznych. Na co dzień śledzę nowinki technologiczne, które mogą wspierać rozwój stomatologii, pomagając zarówno pacjentom, jak i specjalistom. Moja pasja do nowych technologii i innowacji pozwala na dobór nowoczesnych rozwiązań dla klientów, dzięki czemu wspieram ich w wyborze najlepszych narzędzi i materiałów na rynku. Prywatnie stale poszerzam swoją wiedzę z zakresu stomatologii, aby lepiej rozumieć potrzeby pacjentów oraz współczesnych gabinetów dentystycznych.
Dodaj komentarz